در موقعيت سني خاصي هستيد كه غريزه جنسي در آن به اوج شكوفايي مي رسد و در حال حاضر اين غريزه به خصوص با تحريكاتي كه در زندگي و محيط امروزي وجود دارد, شما را در فشار و مضيقه قرار داده است. به منظور خلاصي از اين فشار و حفظ خود از گناه, دو راهكار واقعي وجود دارد 1- راهكار ازدواج 2- راهكار كنترل غريزه و تقويت معنويت.
توضيح بيشتر:
يگانه راه كنترل واقعي شهوت و نجات از تحريكاتي كه در اثر روابط در محيط هاي آلوده و نامناسب عارض انسان مي شود, ازدواج است, بايد تمام همت خود را در اين جهت به كار گيريد ولي اگر به هر دليل نمي توانيد ازدواج كنيد, چاره اي جز استفاده از روشهاي كنترلي و تقويت معنويت نيست. با اين روشها آشنا هستيد, ولي در عين حال در ادامه پاسخ مطلبي برايتان ارسال نموده ايم كه تقريبا به صورت جامع بحث كنترل شهوت را پي مي گيرد.
غريزه جنسي:
غريزه جنسى يكى از خواص طبيعى انسان است و انسانى كه از نظر جسمى و روحى سالم باشد داراى چنين كششى مى‏باشد و اين خود يكى از نعمت‏هاى خدادادى به بشر است. در نتيجه آن چه تا حدى مقدور است كنترل آن و استفاده صحيح و معقول از اين ميل است و اين كه انتظار داشته باشيم با رعايت نكات اخلاقى و عرفانى به كلى نسبت به اين مسأله بى‏احساس شويم، انتظارى واقع‏بينانه نيست. طبيعت اشخاص هم در سردى و گرمى مزاج و شدت غريزه جنسى متفاوت است و بر همين اساس مقايسه خود با ديگران نيز كار درستى نيست و ممكن است احياناً به يأس آدمى منجر گردد.
قدرت غريزه جنسي:
بدون ترديد غريزه جنسي و غريزه خوردن و آشاميدن در انسان از قدرت فوق العاده اي برخوردارند و تأثير فراوان آن ها در چرخه زندگي و نقش بنيادي و بسياري قوي آنها در رفتار و افكار و فعاليت هاي فردي و اجتماعي آدمي، امري غير قابل انكار است و شايد مبناي دو مكتب «فرويديسم» و «ماركسيسم» حاصل نگرش افراطي اين دو رويكرد به اين غرايز باشد. مكتب فرويديسم با مهم جلوه دادن بيش از حد غريزه جنسي و اصالت دادن به آن و ماركسيسم با اصالت دادن به نيازهاي طبيعي و مادي مانند غذا و مسكن، بيش از يك قرن در عرصه حيات فكري بشر جولان دادند و در بيشتر عرصه هاي علمي تأثيرگذار بودند. اين دو مكتب ساير نيازهاي بشر را متفرع و شعاعي از اين دو دسته نياز مي دانند البته هر دو تفكر بدليل رويكرد افراط گونه خود به غرايز در حال حاضر منسوخ شدند و فاقد اعتبار علمي هستند اما واقعيت اين است كه قطع نظر از افراط و تفريط هايي كه در زمينه غرايز جنسي و غير جنسي شده است؛ بايد اذعان كرد كه نيازهاي جنسي نقش فوق العاده اي در فعاليت هاي فردي و اجتماعي بويژه در زندگي مشترك و دوام آن دارد. اما اين غريزه اگر رها شود، همچون موريانه كه بي‏رحمانه بر درختان تناور هجوم مي‏آورد و از درون آن ها را پوك و تهي مي‏سازد، جسم و جان آدمي را به تحليل برده و رفته رفته به ويراني و سقوط مي‏كشاند.
توانمندي جوان در حفظ پاكدامني:
بدون ترديد اگر خداوند غريزه جنسي را در انسان قرار داده قدرت و توان مقابله با گناه را نيز در وجود وي قرار داده است بنابراين هر انساني بايد با عزم و همتي سترگ به مبارزه با گناه برخيزد و همواره كوشش كند كه براي اولين بار كه ميل به گناه آمد با جديت تمام در برابر آن مقاومت كند آن گاه به تدريج مبارزه آسان خواهد شد.
گاهي اوقات ممكن است براي بعضي از افراد واقعا امكان ازدواج به هيچ وجه فراهم نشود، در اين صورت، قرآن كريم دستور به پاكدامني و عفاف مي دهد و مي‏فرمايد: «وليستعفف الذين لايجدون نكاحا حتي يغنهم‏الله من فضله» ، خداوند در اين آيه، صريحاً دستور به عفاف و خودنگهداري مي‏دهد و اين بهترين شيوه و روشي است كه با به كار بستن آن روح ايمان و تقوا در انسان پرورش مي‏يابد و سبب تقويت اراده و تسلط بر نفس مي‏شود و روحيه عفت در انسان زنده مي‏گردد.
موثرترين راهكار:
ازدواج گاهي بر انسان واجب مي شود، در اين صورت اقدام به ازدواج به صورت يك وظيفه شرعي در مي آيد كه تخطي از آن گناه محسوب مي شود. در مورد ازدواج تمامي مراجع عظام تاكيد مي كنند كه اگر چه اصل ازدواج در اسلام واجب نيست و از مستحبّاتي است كه به آن بسيار سفارش شده است؛ ولي اگر كسي به واسطه نداشتن همسر، به حرام و گناه بيفتد، ازدواج بر او واجب مي‏گردد و حق ندارد مجرد بماند.
ممكن است بگوييد: به لحاظ اقتصادي و شرايط تحصيلي و يا خانوادگي فعلا امكان اين كار نيست، اين ممكن است ناشي از نوعي ترس از فقر منفي باشد. توجه داشته باشيد كه مؤمن؛ يعني كسي كه به خدا و توانايي او اعتماد دارد و در مشكلات زندگي به او توكل مي كند، هرگز نسبت به انجام وظايف شرعي خود به خاطر ترس از فقر و اينكه شايد شغلي گيرم نيايد و يا هزينه آن را چگونه تهيه كنم، كوتاهي نمي كند. شما به وظيفه خود به خاطر خدا اقدام مي كنيد، خداي متعال هم وظيفه خود را كه روزي رساني به بندگان است مي داند و هرگز بنده مؤمن خود را رها نمي كند. كساني كه ازدواج مي كنند اكثرا امكانات كاملي براي زندگي نداشته اند، ولي به تجربه دريافته اند كه مشكلات حل مي شود و حتي به صورتي كه شايد قابل محاسبه و پيش بيني هم نبوده، امكانات ازدواج و ادامه زندگي برايشان فراهم شده است.
قرآن كريم در سوره نور پس از اينكه به مؤمنان دستور ازدواج مي دهد، مي فرمايد: اگر فقير باشند خداي متعال از فضل و كرم خويش ايشان را بي نياز مي كند و خداوند وسعت دهنده و بسيار دانا است. «ان يكونوا فقراء يغنهم الله من فضله و الله واسع عليم» چند نكته و دستور مهم در اين آيه شريفه وجود دارد:
1. زنان و مردان مجرد بايد ازدواج كنند.
2. در راه ازدواج از فقر نترسند؛ زيرا خداوند آنها را از فضل خودش غني و بي‏نياز خواهد ساخت.
بدون شك كسي كه براي حفظ ايمان و پاكي نفس خود اقدام به ازدواج نمايد امدادهاي الهي به كمك او مي آيند و خداوند گره از مشكلات او خواهد گشود «من يتق الله يجعل له مخرجا». و باز تجربه نشان داده تا زماني كه شخص مجرد است احساس مسؤوليت نمي‏كند و ابتكار و نيروي خود را به اندازه كافي براي كسب درآمد مشروع به كار نمي‏گيرد و همچنين اگر درآمدي پيدا كرد در راه حفظ و بارور ساختن آن و مصرف صحيح نمي‏كوشد اما بعد از ازدواج شخصيت انسان تبديل به يك شخصيت اجتماعي مي‏شود و خود را شديدا مسؤول حفظ همسر و آبروي خانواده و تأمين وسايل زندگي مي‏بيند و بدين سبب است كه پيامبر اكرم(ص) فرمودند: «رزق همراه زنان است زن بگيريد تا روزي شما فراوان گردد.» و ازدواج بر خلاف تصوراتي كه در ذهن وجود دارد كار چندان مشكلي نيست مشروط به اينكه از آداب و رسوم دست و پاگير و هزينه‏هاي تشريفاتي پرهيز شود و براي اين منظور مي‏توان همسر خود را از خانواده‏هاي مؤمن و عفيف و متوسط اجتماع و كم توقع انتخاب كرد و به طور قطع انتخاب همسر شايسته و با ايمان و عفيف هيچ گاه پشيماني به دنبال نخواهد داشت پشيماني وقتي پيش مي‏آيد كه ازدواج از روي هوا و هوس و با معيارهاي غيرمنطقي انجام گيرد. و چنان چه ازدواج الآن و در شرايط كنوني مقدور نباشد مي توان با اجراي عقد امر عروسي و ازدواج را تا فراهم شدن شرايط مساعد به تأخير انداخت و از مزاياي دوران شيرين نامزدي بهره مند شد و راه حل دوم در آيه شريفه اين است كه اگر به هر دليلي قدرت بر ازدواج فراهم نشد بايد عفاف را پيشه خود ساخت و خود را از آلوده شدن به گناه حفظ كرد تا خداوند گشايشي در كارها حاصل نمايد.
راه حل مشكلات:
ما همه مي دانيم كه جوان براي ازدواج با مشكلات عديده اي مانند شغل, مسكن, تحصيل, آداب و رسوم و مهريه هاي سنگين روبرو است.
بدون ترديد براي حل اساسي مشكلات ازدواج جوانان، بايد موانع ازدواج كه به برخي از آنها اشاره شد از سر راه جوانان برداشته شود و انجام چنين كاري نياز به يك عزم ملي و برنامه ريزي صحيح از ناحيه همه مسئولين نظام اسلامي بويژه قوه مجريه دارد. البته اين بدان معنا نيست كه خود جوانان، خانواده ها و ساير نهادهاي فرهنگي- مذهبي مسئوليتي نسبت به ازدواج جوانان ندارند بلكه خود جوانان مهمترين نقش را مي توانند در حل اين بحران داشته باشند در اين جا به برخي از راه كارها اشاره مي شود:
1. پرهيز از تشريفات غير ضروري و كنار گذاشتن برخي از رسم و رسومات دست و پاگير.
2. كاهش سطح توقعات و انتظارات.
3. تقويت فرهنگ ازدواج هاي ساده و كم خرج.
4. تقويت ايمان و اعتقاد جوانان به آموزه هاي ديني درباره ازدواج. به عنوان مثال: خداوند در قرآن كريم مي فرمايد: «كساني كه تنگ دست اند دلهره فقر و مشكلات مادي نداشته باشند زيرا خداوند وعده داده است كه از فضل و رحمتش جوانان نيازمند را در امر ازدواج كمك كند.»
5. كاهش مهريه ها.
6. تشكيل صندوق هاي قرض الحسنه فاميلي براي كمك به ازدواج جوانان.
7. تقويت باورهاي ديني، روحيه اميد و توكل در جوانان.
راهكار ازدواج موقت:
در صورت امكان بهترين راه براي ارضا صحيح و مشروع غريزه جنسي، ازدواج دائم است. اما اگر به هر دليلي امكان ازدواج دائم براي افراد فراهم نباشد اسلام راهكار ديگري تحت عنوان ازدواج موقت را توصيه كرده است اما اين كه چگونه ازدواج موقت را مي شود انجام داد به عوامل متعددي بستگي دارد كه مهم ترين آنها مسائل فرهنگي است. در حال حاضر هنوز از نظر فرهنگي ازدواج موقت در جامعه ما جا نيفتاده است و مردم ما پذيراي اين نوع ازدواج نيستند گرچه گوشه و كنار انجام مي شود. كساني كه متصدي فرهنگ جامعه هستند مانند رسانه هاي گروهي، وزارت ارشاد اسلامي، دانشگاه ها و حوزه هاي علميه و صدا و سيما بايد همه با هم و به صورت هماهنگ قبحي كه نسبت به ازدواج موقت در جامعه و در ميان مردم وجود دارد را از بين ببرند و با بيان فوايد آن، و بيان ضررهاي عدم تحقق آن فرهنگ عمومي را آماده پذيرش آن نمايند. البته بيشتر مراجع براي ازدواج موقت با دختر باكره اذن پدر را شرط مي دانند.
آثار و عواقب طغيان شهوت و گناه خود ارضايي:
در اينجا توجه شما را به عواقب خودارضايى جلب مي نماييم تا با آگاهى از آنها بهتر بتوان از اين گناه اجتناب ورزيد. البته عواقب سوء و پيامدهاى منفى و عملى اين گناه جداى از آن كه معصيت است، فراتر از آن است كه بتوان آنها را برشمرد، بلكه فقط به چند مورد از آن اكتفا مى‏كنيم:
1- پيامدهاى جسمانى: ضعف چشم و بينايى، تحليل رفتن قواى جسمانى، عقيم شدن و ناتوانى در توليد مثل، پيرى زودرس، ضعف مفاصل، لرزش دست، زشتى چهره و از بين رفتن طراوت صورت.
2- پيامدهاى روحى و روانى: ضعف حافظه و حواس‏پرتى، اضطراب، منزوى شدن و گوشه‏گيرى، افسردگى، بى‏نشاطى و لذت نبردن از زندگى، پرخاشگرى و بداخلاقى و تندخويى، كسالت دائمى، ضعف اراده.
3- عوارض اجتماعى: ناسازگارى خانوادگى، بى‏ميل شدن به همسر و ازدواج، ناتوانى در ارتباط با جنس مخالف و همسر، بى‏غيرت شدن، احساس طرد شدن، از بين رفتن عزت، پاكى، شرافت و جايگاه اجتماعى، دير ازدواج كردن و لذت نبردن از زندگى مشترك.

چند راهكار كلي:
براي كنترل غريزة جنسي هم خود فرد و هم والدين و اطرافيان مسئوليت دارند. آن چه مربوط به خود فري مي‌شود و سؤال شما از اين زاويه است عبارتند از:
1- برنامه‌ريزي براي كار مداوم
جوانان و نوجوانان از نيروي سرشار و فوق‌العاده‌اي برخوردارند. اين نيرو اگر در زمينه‌هاي ديگر مورد اساتفاده قرار نگيرد و به صورت مطلوب از آن استفاده نشود، با توجه به شرايط سني آن‌ها در قالب امور جنسي و شهواني ظاهر خواهد شد. اگر جوانان و نوجوانان به كار مداوم عادت كنند و نيرو و توان خود رادر اين زمينه به مصرف برسانند تا حدودي از انحرافات اخلاقي و شهوت و غريزة جنسي در آنان پيشگيري مي‌شود. كارهاي بدني موجب تعادل جسم و روان مي‌شود. اگر نيك بنگريم افرادي كه به كار مداوم مشغول هستند و نيرو و استعدادشان را در زمينه‌هاي مثبت و سالم به كار مي‌اندازند، كم‌تر دچار انحرافات اخلاقي و بحران‌هاي روحي مي‌شوند. كار موجب مي‌شود نيرو و انرژي جوان قبل از آن كه به چربي‌هاي اضافي تبديل گردد و اختلالاتي در ساز و كار اندام‌هاي بدن ايجاد گردد، از طريق سوخت و ساز مفيد و سالم به مصرف برسد.
2- تنظيم خواب
تحقيقات نشان مي‌دهد كه بيش‌تر انحرافات به خصوص در زمينه مسايل جنسي از فكرهاي ناسالم و خيال‌پردازي‌هايي كه جوانان قبل از خواب رفتن دارند، ناشي مي‌شود. اگر جوان قبل از آن كه به خواب برود، فكرش به خودش و يك سري مسايل و موضوعات مربوط به دورة جواني، معطوف گردد، كم كم به انحرافات كشيده خواهد شد. بنابراين، يكي از روش‌هاي پيشگيري از انحرافات اين است كه برنامة خواب به صورت دقيق تنظيم شود و تا زماني كه خواب بر شما غالب نشده به رختخواب نرويد. وقتي به رختخواب برويد كه كاملاً خسته و آمادة خواب هستيد. لازمة اين كا اين است كه در طول روز مشغول فعاليت‌هاي مهم بوده و به اندازة كافي كار كرده باشد.
طبيعي است اگر جوان با خستگي به رختخواب نرود، به ناچار مدت زماني را در بستر بيدار خواهد ماند تا به تدريج به خواب رود و چون افكار و انديشه‌هاي شهواني و تحريك‌آميز معمولاً در اين مواقع به سراغ جوان مي‌آيند، تنظيم ساعات خواب براي جوان، ضرورت خاصي مي‌يابد. يكي از روان شناسان در اين باره مي‌گويد: نيمة اول شب بيش از نيمة دوم آن به بدن نيرو مي‌دهد بنابراين بايد از آن به نحوي مفيد استفاده شود. و صبحگاهان به محض اينكه از خواب بيدار شديد. بي‌درنگ از بستر برخيزيد و توجه داشته باشيد كه بامدادان بيدار ماندن در بستر خواب، بسيار زيان‌بار است، جسم را سست و ناتوان مي‌سازد و وسوسه‌هاي شوم در دل فرد ايجاد مي‌شود.
3- دوري از محيط‌هاي آلوده و ناسالم
يكي از علل و عوامل انحرافات جنسي و به طور كل انحرافات اخلاقي، محيط آلوده و محرك‌هاي شهواني است. محيط از طريق وارد نمودن عناصر محرك در گرايش‌هاي انحرافي، منجر به طغيان غريزة جنسي در جوان مي‌شود. مسايلي از قبيل بدحجابي، روابط ناسالم و آزاد دختر و پسر، برخي از سريال‌هاي تلويزيوني و فيلم‌هاي خارجي و هم چنين استفادة نادرست از اينترنت در تحريك شهوت و غريزة جنسي جوان مؤثر است شايد براي برخي زا نوجوانان يادآوري و تذكر مسايل ديني و اخلاقي چيزي بيهوده و غير ضروري تلقي شود، زيرا آن‌ها نه در فكر سلامت خويش هستند و نه مسايل اخلاقي و ديني را مي‌پذيرند، اما براي شما كه روحية مذهبي قوي داريد و همين مسأله باعث شد تا نگران آينده‌تان باشيد، گفتن اين مسايل مهم و ضروري است. اگر واقعاً مي‌‌خواهيد از جواني‌تان به خوبي استفاده كنيد و در راه درست و سالم گام برداريد، سعي كنيد از محيط‌هاي آلوده و ديدن عوامل تحريك كننده، جداً پرهيز نماييد.
4- استفاده درست و مطلوب از اوقات فراغت
يكي از زمينه‌هاي پيدايش انحرافات در جوانان و نوجوانان، استفادة نادرست آن‌ها از اوقات فراغت است. اوقات فراغت طولاني و بي‌برنامه نوجوانان را عاصي و سرگردان مي‌كند. آن‌ها به تدريج سرخورده و مأيوس مي‌شوند و در نتيجه به دنياي درون خويش پناه مي‌برند و در كنج خلومت و انزوا راهي براي مشغوليت خود مي‌جويند.
5- پيشگيري از روابط ناسالم
جوانان و نوجواناني كه روابط نامطلوب و ناسالم دارند و با افراد منحرف و بي‌بند و بار دوست و رفيق هستند، كم كم به انحرافات كشيده مي‌شوند و تحت تأثير امور شهواني قرار مي‌گيرند. نفوذپذيري جوانان از دوستان و همسالان بيش از ساير گروه‌ها است. در سنين بلوغ صحبت‌هاي آهسته و در گوشي بين نوجوانان بيش‌تر مي‌شود و محور اين گفتگوها، غالباً مسايل جنسي و امور شهواني است كه به صورت مخفيانه و به دور از انظار بزرگ‌ترها طرح مي‌شود. براي پيشگيري از انحرافات اخلاقي سعي كنيد از دوستي‌هاي آلوده و مشكوك جداً پرهيز نموده و با افراد سالم و مذهبي ارتباط برقرار نماييد.
6- پرورش تقوا و معنويت در وجود خويش
همة آنچه بيان شد، به نحوي مي‌توانند در پيشگيري از انحرافات اخلاقي و طغيان شهوت و غريزة جنسي نقش داشته باشند، اما آن چه بيش از همه ضروري است و به صورت زيربنايي در شخصيت و رفتار جوان مؤثر است. پرورش معنويت و تقويت ايمان و تقواي الهي است. ما در عصري زندگي مي‌كنيم كه جهان به شدت در ماديات فرو رفته و يك سره غرق در جاذبه‌هاي نفساني و امور شهواني گرديده است. در شرايط كنوني، خلأ عظيم و هولناكي از اخلاق و معنويت پديد آمده و تمامي مشكلات انسان‌ها نيز از همين جا ناشي شده است.
اگر با تقويت ايمان و نيروي اراده، باورها و اعتقادات نوجوانان تقويت گردند، بدون شك بخشي از مشلكات آنان به ويژه در زمينة مسايل اخلاقي و شهوت و غريزة جنسي درمان مي‌شود.
اگر نوجوان از ته دل باور نمود كه تمام اعمال و رفتار او را خدا مي‌بيند و بر اساس عملكرد افراد به آن‌ها پاداش مي‌دهد و اساساً سعادت و خوشبختي انسان به دست خودش مي‌باشد، در اين صورت احتمال اينكه مرتكب گناه نشود بسيار زياد است.‌
يقين داشته باشيد، تا زماني كه نيروي ايمان و تقوا در وجود انسان بارور و تقويت نگردد، هيچ ضمانتي از شهوت و انحرافات اخلاقي وجود ندارد. به خصوص در وضعيت كنوني كه عوامل تحريك كنندة بسيار زياد است. بنابراين قبل از هر چيزي سعي كنيد نيروي ايمان و تقوا را در وجود خويش بارور كنيد. اگر فكر و ذهن شما متوجه خدا باشد و هميشه نماز خود را اول وقت انجام دهيد، خداوند شما را ياري مي‌كند تا از هر گناهي مصون بمانيد و تحت تأثير شهوت و غريزة جنسي قرار نگيريد. خداوند متعال در قرآن كريم مي‌فرمايد: «ان الصلوة تنهي عن الفحشاء و المنكر» به درستي كه نماز انسان را از هر گونه آلودگي و عمل زشت و گناه دور نگه مي‌دارد. نماز واقعي نه تنها والاترين عامل كنترك شهوت و دفاع در برابر هجوم انحرافات اخلاقي تلقي مي‌شود، بلكه عامل تهاجمي عليه انحرافات و شهوت‌ها نيز محسوب مي‌گردد.
7- تسهيل و تسريع ازدواج
علاوه بر آن كه جوان سعي در كنترل شهوت و غريزة جنسي مي‌كند، بايد براي ازدواج كه يگانه راه درست ارضاي غريزة جنسي مي‌باشد، نيز اقدام كند به اين معنا كه پسرها از 18 سالگي به بعد مي‌توانند به فكر ازدواج باشند و اگر شرايط را مساعد مي‌بينيد، از همين سن مقدمات آن را فراهم كنند و دخترها هم چنان چه مورد مناسبي به خواستگاري آن‌ها آمد به دلايل نوعاً غير موجه و پوچ مثل هنوز زود است، مي‌خواهم درس بخوانم، داماد وضع مادي خوبي ندارد و... از ازدواج خودداري نكنند و والدين هم سنگ اندازي‌هاي غيز منطقي نداشته باشند.
اميد است با رعايت اين نكات و به خصوص توجه به تقوا و نماز بتوانيد غريزة جنسي و حس شهوت را در خويش كنترل و مهار نماييد و زماني كه فرصت مناسب براي ازدواج فراهم گرديد، به ازدواج اقدام كنيد.

توصيه هاي كاربردي:
1. هر كاري كه مي خواهيد انجام دهيد با دقت آن را ارزيابي كنيد و سپس براي انجام آن تصميم بگيريد.
2. از تقليد و پيروي كوركورانه از ديگران در هر كاري جداً اجتناب كنيد.
3. از بيان جمله «نمي توانم» خودداري و بجاي آن به خود تلقين كنيد كه «من به خوبي از عهده اين كار بر مي آيم».
4. براي شروع كار و تقويت اراده خود از كارهاي كوچك شروع كنيد مثلا تصميم بگيريد صبح ها در يك ساعت معيني از خواب بيدار شويد.
5. بعد از بيدار شدن از خواب و خواندن نماز صبح تصميم بگيريد 10 دقيقه قرآن بخوانيد.
6. اگر در انجام كارها موفق شديد حتما به خودتان جايزه بدهيد و آن را در دفتر كارهاي روزانه خود به عنوان يك موفقيت ثبت كنيد.
7. بعد از هر موفقيتي خدا را شكر كنيد و با خود عهد ببنديد كه به شكرانه موفقيتي كه نصيب شما شده آن كار را ادامه دهيد.
8. بعد از موفقيت در كارهاي فوق تصميم جديدي اتخاذ كنيد مثلا با خود شرط كنيد كه هر روز 20 دقيقه بايد ورزش كنم.
9. در صورت موفقيت در تصميم جديد يك علامت مثبت ديگر در كارنامه خود ثبت كنيد.
10. اگر در تصميم جديد ناكام شديد علل آن را بررسي كنيد در صورت تنبيلي و كاهلي خود را جريمه كنيد مثلا يك روز روزه بگيريد.
11. به همين ترتيب هر روز چند كار ارادي براي خود در نظر بگيريد و انجام دهيد البته مراقب باشيد انتخاب كارها از روي واقع بيني باشد و از تصميم گيري هاي بلند پروازانه خودداري كنيد و سعي نمائيد درجه مشكلي كارها را بتدريج افزايش دهيد تا با تحمل نفس شما همخواني داشته باشد.
12. بعد از اين كه خود را در انجام برخي از كارهاي ايجابي مثل صبح زود بيدار شدن، نماز سر وقت، تلاوت قرآن و ورزش صبحگاهي، موفق شديد براي انجام كارهاي سلبي تصميم بگيريد يعني تصميم بگيريد كارهايي كه نبايد انجام دهيد را بتدريج ترك كنيد مثلا به عنوان نمونه مي خواهيد غرايز جنسي خود را مهار كنيد. در اينجا بايد رفتارهايي كه باعث شعله ور شدن شهوات مي شود را ترك كنيد.
أ‌. ابتدا نگاه خود را كنترل كنيد و تصميم بگيريد در برخورد با جنس مخالف نگاه خود را فرو بيندازيد.
ب‌. از گفتگو با جنس مخالف مگر در مواقع ضروري و در حد ضرورت اجتناب كنيد.
ت‌. از پوشيدن لباس هاي تنگ كه موجب تحريك شهوت جنسي مي شود خودداري كنيد.
ث‌. از دست ورزي با خود پرهيز كنيد.
ج‌. از پرخوري بويژه غذاهاي مهيج شهوت مثل سير، پياز، فلفل، تخم مرغ و ... اجتناب كنيد.
ح‌. افكار خود را بتدريج كنترل كنيد زيرا افكار منشاء رفتارند.
خ‌. هر شب، اعمال خود را محاسبه كنيد. رفتارهاي ارادي كه بايد انجام مي داديد را در صورت انجام يادداشت كنيد و رفتارهايي كه بايد ترك مي كرديد را نيز در صورت موفقيت يادداشت كنيد.
د‌. در انجام همه مراحل تقويت اراده جهت كنترل شهوات از خداوند استعانت جوييد زيرا همه نيروهاي ما از خداست. پس بايد در برابر موانع از خداوند كمك بگيريد. نيروي اراده ما نيز از خداست سعي كنيد اراده خود را در جهت اراده الهي قرار دهيد يعني چيزي را اراده كنيد كه مورد رضايت حق تعالي است.
ذ‌. با كساني همنشيني و معاشرت كنيد كه داراي اراده قوي و نظم در انجام مسئوليت ها و تكاليف خود هستند و از معاشرت با افراد سست اراده و ضعيف الايمان كه اهل معصيت اند جدا خودداري كنيد.
ر‌. روزه نقش عجيبي در كنترل شهوات و تقويت اراده دارد سعي كنيد هر هفته حداقل يك روز روزه بگيريد.
ز‌. معرفت و ايمان به خدا و مبدأ و معاد، نقش مهمي در شكل گيري شخصيت، هويت يابي و تقويت اراده دارد. با تفكر در آثار و آيات الهي ايمان خود را تقويت كنيد.
س‌. مواظب نگاه خود باشيد و از تماشاي مناظر شهوت برانگيز مثل فيلم هاي مبتذل و قرار گرفتن در محيط هايي كه آلوده به گناه است اجتناب كنيد. بسياري از گناهان از يك نگاه ساده آغاز مي شود.
ش‌. همواره براي خود كرامت قائل شويد و پيروي از غرايز شهواني را در غير موارد حلال اهانت به خود و سقوط از مقام و منزلت انساني تلقي كنيد.
ص‌. زشتي گناه را همواره مانند آبي آلوده و كثيف فرض كنيد همانطور كه حاضر نيستنيد آب آلوده را بنوشيد به خود تلقين كنيد كه من نفس و جان خود را با گناه آلوده نمي كنم.
ض‌. هرگاه در كنترل شهوات با شكست مواجه شديد اولا خود را جريمه كنيد سپس بدون يأس و نااميدي از درگاه خداوند توبه نمائيد و آنگاه تصميم بر جبران آن بگيريد.
ط‌. همواره با يك مشاوره اخلاقي در ارتباط باشيد و در انجام مراحل فوق با او مشورت كنيد.
ظ‌. مراقب باشيد در تقويت اراده براي كنترل غرايز موازين شرعي را رعايت كنيد و از هر گونه افراط و تفريط و انجام كارهايي كه دين آن را تجويز نكرده است خودداري كنيد.
راهكار تقويت معنويت در كنترل غرايز:
در منابع ديني، راه هاي نجات انسان از بند هوا پرستي و شهوت و رسيدن به معنويت و تحول دروني و روحي و معنوي به خوبي و روشني براي ما ترسيم شده است. هر كدام از احكام ديني و دستورات شرعي و اخلاقيات و معارف اسلام، راهي براي نيل به معنويت و صفاي روح است. اگر در آموزه هاي ديني براي نيل به معنويت هيچ سفارش و دستوري جز نماز وجود نداشت، همين كافي بود كه انسان با قرار گرفتن بر سكوي پرش نماز كه معراج مؤمن و نزديك كننده هر فرد متقي به خداوند است به اوج قله كمال و معنويت برسد. نماز معجون عجيب و نيروبخشي است كه بال پرواز به آسمان معنا و حقيقت را به انسان هديه مي كند و راه وصول به اوج كمال و معنويت را براي او هموار مي سازد. وضو گرفتن، غسل كردن، لباس نظيف پوشيدن و عطر زدن در وقت نماز همگي زمينه ساز اين پرواز و صعود معنوي مي باشند. مشكل ما نبودن راهكار نيست، بلكه مشكل ما عدم استقامت و استواري در عمل به دستورات روح بخش اسلام و تداوم نبخشيدن به اين اعمال است. هر عملي اگر شرعا مطلوب و مورد رضايت و خشنودي حق باشد و از آفات و امراض در امان باشد و به طور مستمر و مداوم بجا آورده شود داراي نورانيت و معنويتي است كه گاهي به طور محسوس و گاهي به صورت غيرمحسوس در روح و جان انسان تأثير مي گذارد و حال و وضع انسان را دگرگون مي سازند.
شركت در مراسم مذهبي مانند دعا، نماز جماعت، مجالس سخنراني و موعظه و يا ذكر زندگي، سيره، مدح و مصائب اهل بيت(ع)، زيارت اهل بيت(ع) و قرائت قرآن به صورت مداوم در هر روز و مانند آن نورانيتي را در انسان پديد مي آورد، كه باعث مي شود آدمي از تاريكي گناه بگريزد و به آساني به سمت آن نرود. همه دستورات و احكام الهي داراي اين خاصيت و ويژگي مي باشند و اخلاقيات و احكام و معارف و مجموعه معارف دين، همگي همين هدف يعني رسيدن انسان به اوج بندگي و كمال و معنويت و صفا و تلطيف روح و جان را دنبال مي كنند. ولي البته اراده قوي و همت عالي و استقامت در راه هدف و نهراسيدن از مشكلات و پافشاري و ادامه عمل خير و عبادت و توجه به خداوند و احساس حضور او شرط بهره بردن از اين دستورات نوراني و رسيدن به نتايج خوب و شيرين خود سازي و نجات از فشار غريزه و گمراهي است زيرا معنويت برخواسته از معارف دين نورانيتي را در دل انسان پديد مي آورد كه موجب مي شود انسان زشتي گناه و پيروي از غرايز حيواني را ببيند و دنبال گناه و ارضا غرايز از طريق غير مشروع نرود.
چند توصيه ديگر
1. هيچ گناهي را كوچك نشماريد.
2. در ابتداي روز با خداي متعال شرط كنيد كه گناه نكنيد.
3. در طول روز مراقب اعمال و رفتار خود باشيد.
4. در پايان روز از خويش حساب بكشيد. اگر از عملكرد خويش راضي بوديد، خداي را شكر گوييد و در صورتي كه راضي نبوديد، بر خويش سخت بگيريد.
5. خود را همواره در محضر خداي بزرگ ببينيد، او بر شراشر وجود شما اشراف دارد و از ظاهر و باطن شما آگاه است.
6. با دعا و نيايش از خداوند متعال استعانت و استمداد بجوييد، زيرا كه خود فرمود: اگر فضل و رحمت خدا بر شما نبود هيچ كدام به فضيلت و تزكيه روي نمي آورديد.
7. اعمال و عادات نيكو را جايگزين رفتار ناپسند نماييد; مانند شركت دائمي در نماز جماعت، نماز شب، زيارت اهل قبور و دعا. قرآن كريم مي فرمايد: خوبي ها سرانجام ميدان را بر بدي ها تنگ خواهد كرد و آنها را از بين خواهد برد.
8. مطالعه پيرامون زندگي پارسايان و زاهدان و مطالعه كتب اخلاقي را فراموش نكنيد.
كتب زير سفارش مى‏شود:
1- نردبان آسمان (دروس اخلاق حضرت آيت الله بهاءالدينى)، تدوين و ويرايش: اكبر اسدى
2- سلوك معنوى، تدوين و ويرايش: آقاى اكبر اسدى
3- خودشناسى براى خودسازى، محمد تقى مصباح يزدى
معناى مطالعه اين كتب عمل كردن به آن از آغاز تا پايان نيست بلكه براى عمل به دستورالعمل‏هاى اخلاقى ترتيبى لازم است كه بايد با علماى بزرگ اخلاق يا همين نهاد نمايندگى مشورت شود.

روش کنترل غريزه جنسي
حکمت غريزه جنسي در بشر
استمرار و بقاي موجودات زنده برخوردار از حکمت و فلسفه اي است که در اصل وجود آنان بوده است و آفريدگار جهان آن را از دو راه عملي مي کند:
1ـ از طريق تغذيه و رساندن مواد لازم به بدن براي جايگزيني آنچه از آن به تحليل مي رود.
2ـ از راه لقاح.
اولي موجب بقاي ذات و خود موجود است و ديگري وسيله استمرار نوع در بستر زمان است.
در اين ميان، حيوانات اصولاً توجهي به ضرورت بقا ندارند و تنها بر اساس غريزه عمل مي کنند و انسانها هم ممکن است بر اثر غفلت و يا نداشتن انگيزه ماندن، در پي عملي شدن عامل بقاي خود نباشند و اين اهمال کاري، قطعا به انقراض نسل آنها خواهد انجاميد.
بدين جهت خداوند حکيم و مهربان، ميل به تغذيه و جنس مخالف را در وجود آنان قرار داد، تا اينکه آنها از خوردن و آشاميدن و لقاح، احساس لذت کرده و به انگيزه ارضاي اين خواست طبيعي خود، نسبت به اين دو عمل اقدام کنند و به موجب آن همواره در صدد اجراي عامل استمرار وجود خويش باشند.
2ـ نيرومندي غريزه جنسي
قدرت و قوّت بسيار غريزه جنسي و ميل به خوردن و آشاميدن در بشر و تأثير فراوان و غير قابل انکار آن در چرخه زندگي او و نقش بنيادي و بسيار قوي آن در شکل دهي به شخصيت و رفتار و افکار او و سمت و سوي بخشي به تحرکات فردي و اجتماعي او قابل انکار نيست. و بدين جهت و بر همين مبنا دو مکتب «فرويديسم» و «مارکسيسم» در عرصه حيات فکري بشري پديد آمد، و هر يک از دو مکتب با بزرگ کردن بيش از حد هر کدام از آن دو خواسته طبيعي و اصالت دادن به آن، همان را پايه و اساس شخصيت و حيات بشري قرار داده و ساير نيازها و اميال او را بازتاب و برآيندي براي آن به شمار آورد.
در اين ميان غريزه جنسي از قدرت و نيروي فزونتري برخوردار است و حکمت آن هم شايد به جهت وجود زحمات و رنجهايي باشد که بر اثر اين غريزه براي مرد و به ويژه زن، در بارداري و تربيت و تأمين فرزند پيش مي آيد.
3ـ خطرات شهوت گرايي
ميل به لقاح که در اصل آفرينش به جهت تأمين بقاي موجودات زنده، در نهاد آنها به وديعت سپرده شد، آنگاه که در اختيار بشر قرار گرفت، با سوء استفاده از آن، در جهت هلاکت و تباهي او نيز به کار رفت.
اين غريزه، اگر رها شود، همچون موريانه که بي رحمانه بر درختان تناور هجوم مي آورد و از درون آن را پوک و تهي مي سازد، جسم و جان آدمي را به تحليل برده و رفته رفته به ويراني و سقوط مي کشاند.
اين غريزه چنانچه در اختيار هوا و هوس بشر قرار گيرد، بلايي که بر مغز و اعصاب و قواي جسمي و رواني او وارد مي کند به گفته يکي از عالمان سترگ اخلاق و تربيت همچون کارگزار ستمگري است که رييس حکومت او را، مطلق العنان بر جان و مال مردم مسلط کند و او به تدريج تمامي اموال آنان را به زور از صاحبانش گرفته و به مصرف خود رساند و آنها را در بدبختي و دريوزگي رها سازد. ولي اگر تحت فرمان عقل و خرد باشد و مطيع آن گردد، بسان کارگزار عادلي است که ماليات را عادلانه از مردم مي گيرد و ساير اموال آنان را براي خود آنها باقي مي گذارد و در نتيجه هم دستگاه حکومت اداره مي گردد و خدمات آن متوقف نمي شود و هم مردم به زندگي عادي خود ادامه مي دهند و بدين سان نه تنها غريزه جنسي با وجود سلطه عقل بر آن، اشباع خواهد شد بلکه ساير قواي بدن نيز سالم مانده و با نشاط به وظايف مربوط به خود خواهند پرداخت.(1)
شهوت جنسي، غريزه اي بسيار مقتدر و بي رحم است که اگر با بي بند و باري پيروي شود، تمام قواي انساني را مقهور خويش مي سازد. نيروي جسماني و مغز و اعصاب را به سرعت رو به تضعيف مي برد، ذهن را مسموم،
انديشه را مغشوش و قدرت تصميم گيري و اراده بشري را تباه مي کند.
پيروي بي بند و بار از اين غريزه، همت آدمي را پست، فکر را نزديک نگر و محدود و شخص را در مواجهه با مشکلات حيات و فراز و نشيبهاي آن، ناتوان و عليل مي کند و قلب را که مي تواند حرم خداوند و جايگاه او گردد، به لانه شيطان و جولانگاه ابليس تبديل مي سازد.
سخن گرانبهايي از رسول اکرم(ص) نقل شده است که آن حضرت فرمودند: «پس از خود از سه چيز بر امت خود نگرانم: گمراهي و انحراف پس از معرفت و هدايت؛ حوادث و وقايع گمراه کننده و شکمبارگي و شهوتراني.»(2)
خطر تهاجم فرهنگي و تجاوز به مرزهاي اعتقادي و معنوي ما کمتر از حمله به مرزها و حدود جغرافيايي نيست، که به مراتب از آن حساس تر و مصيبت بارتر است. مقابله با متوليان و لشکريان تهاجم فکري، همچون مبارزه با متجاوزان ارضي، ضرورت قاطع دارد، استقامت و صبر مي خواهد، قرباني و شهادت لازم دارد، سلاح و مهمات و نقشه و تدبير مي طلبد.
سلاح اين ميدان، اسلحه گرم و سرد نيست، حربه آن، دانش و بصيرت و تقواست که مسلح شدن به آن، جز با روي گرداني از شهوت پرستي و بي بند و باري ميسر نيست.
4ـ راه حل اصلي بحران
تعبير از غريزه جنسي و آثار آن بر شخصيت جوانان، به «بحران» قلم پردازي و يا بزرگ نمايي نيست، بلکه حقيقتي است روشن، براي همه کساني که شخصيت جوان را به خوبي مي شناسند و يا خود جوانند و يا دست کم دوران جواني خود را کم و بيش به ياد دارند.
ابتدا گفتيم حکمت از غريزه جنسي استمرار و بقاي نوع بشر است و لذا سالم ترين، بايسته ترين و مطلوب ترين نوع مواجهه با آن و بهترين راه حل مقابله با آن، ازدواج و نکاح مشروع است. انسان با نکاح بموقع و در وقت نياز ـ بي آنکه به ديري يا زودي آن فکر کند ـ به مقبول ترين و کامل ترين صورت خود به نيازمندي خويش پاسخ مثبت مي دهد و پيش از آنکه به عواقب و پي آمدهاي آزاردهنده و فشارهاي غريزه به دنبال آن عقده هاي رواني دچار گردد، آن را مهار ساخته و از التهاب آن کاسته است و قبل از آنکه انرژي انباشته آن از وجودش سرازير شود و دامنش را آلوده کرده و بسوزاند، آن را با پاسخ طبيعي و مشروع ـ بي اضطراب و نگراني ـ فرو نشانده است. و اين نخستين توصيه دين در اين مورد است.
رسول اکرم(ص) مي فرمايند: «يا معشر الشباب! من استطاع منکم الباه فليتزوّج ...؛
اي جمعيت جوانان هر کس از شما توانايي ازدواج دارد ازدواج کند ...».(3)
از حضرت صادق(ع) روايت شده است که فرمودند: «جاء رجل إلي أبي عليه السلام فقال له: هل لک من زوجة؟ قال: لا، فقال أبي: ما احبّ أنّ لي الدّنيا و ما فيها و انّي بتّ ليلة و ليست لي زوجة. ثم قال: الرّکعتان يصلّيهما رجل متزوّج افضل من رجل أعزب يقوم ليله و يصوم نهاره. ثمّ أعطاه أبي سبعة دنانير ثمّ قال: تزوّج بهذه. ثمّ قال أبي: قال رسول اللّه صلي اللّه عليه و آله: اتخذوا الأهل فإنّه ارزق لکم؛
مردي به محضر پدرم ـ که درود خدا بر او باد ـ رسيد، آن حضرت به او فرمود: آيا همسري داري؟ عرض کرد: نه! پدرم فرمود: من دوست ندارم همه دنيا و آنچه در آن است از آنِ من باشد در حالي که يک شب را بي همسر، سر به بالين گذارم! سپس فرمود: دو رکعت که مرد زن دار بجاي آورد بهتر است ازمرد بي همسري که شبش را به نماز قيام کند و روزش را با روزه تمام کند. آنگاه پدرم هفت دينار داد و گفت: با اين پول ازدواج کن. سپس پدرم از رسول اکرم(ص) نقل کرد که فرمود: براي خود تشکيل خانواده دهيد که براي روزي شما بهتر و مفيدتر است.»(4)
روايات در اين باره فراوان است که به همين دو نمونه بسنده مي کنيم.
5ـ کنترل
اگر براي کسي به هر دليلي امکان ازدواج نباشد، چنين شخصي تحت هيچ عنوان مجاز نيست روي به گناه آورد زيرا خطر گناه و آلوده دامني بسيار فراتر از فشارها و رنجهاي عزوبت و بي همسري است و در صورت خوف وقوع در گناه، ازدواج به هر صورت ممکن واجب مي شود. و لذا چنين کسي يا بايد خود را کنترل کند و دست به گناه نيالايد و يا مقدمات ازدواج خود را از هر راه ممکن فراهم آورد.
قرآن کريم مي فرمايد: «و لستعفف الّذين لا يجدون نکاحا؛
و بايد آن کساني که ازدواج برايشان مقدور نيست عفّت بورزند.»(5)
کنترل اين غريزه به دو صورت ممکن است تحقق پذيرد، 1ـ کنترل منفي. 2ـ کنترل مثبت.
5ـ1ـ کنترل منفي
غالبا وقتي سخن از کنترل غريزه جنسي به ميان مي آيد، توجه اشخاص به سمت و سوي نوع منفي آن جلب مي شود. و آن اين است که کسي با وجود تحريکات مختلف و مواجهه با عوامل انگيزش اين غريزه، بخواهد با ميل تحريک شده اش مبارزه و مقابله کند و به سوي ارتکاب جرم نرود، چنين کاري گرچه قطعا بهتر از آلايش دامن و عمل به جرم است، ولي پيامدهاي سوء و مخرب آن بر کسي پوشيده نيست. اين کار هم به غايت دشوار است و هم زيانبار، و بدين جهت هرگاه شخصي به کنترل غريزه سفارش مي شود، با چنين برداشتي از آن، و تصور دشواري و زيانباري آن، از پذيرفتن چنين توصيه هايي سر باز مي زند.
5ـ2ـ کنترل مثبت
غريزه جنسي اگر با ازدواج مهار نگردد، مطلوب ترين راه تسلط بر آن، کنترل مثبت است. و آن پرهيز از صحنه ها و کارهايي است که به تحريک اين غريزه مي انجامد.
اين نوع از کنترل، که در حقيقت جنبه پيشگيري دارد هم راحت است و هم بي زيان و بلکه مفيد.
راحت است، زيرا در اين صورت همچون وسيله نقليه اي است با سرعت معمولي و قانوني، که در مواجهه با خطر، مهار حرکت آن زحمت چنداني ندارد، بر خلاف ماشيني که با سرعتي بسيار فراتر از حد شناخته شده و بايسته خود سير مي کند. که چه بسا به کلي اختيار آن از دست صاحبش بيرون رفته و مصيبتها به بار آورد و کنترل آن هم در صورت تحقق، صدها زيان و رنج و زحمت و اضطراب براي وسيله و صاحب آن به همراه دارد.
و بي زيان است، زيرا با اين حال کنترل غريزه فشاري بر جسم و روان تحميل نمي کند تا به آن صدمه اي وارد شود.
و مفيد است چون موجب مي شود مغز و اعصاب و قواي بدن در حالت عادي به سر برند و تعادل رواني شخص محفوظ بماند و انرژي و سرمايه هاي جسمي و روحي او بيهوده مصرف نشوند.
پيش از اين نيز از قرآن کريم نقل کرديم که بايد کساني که قدرت و وضعيت مساعد براي ازدواج ندارند عفت پيشه کنند و عفت در اين آيه گرچه در ابتدا مفهوم عمل خاصي
منافي با آن را دارد، ولي با تأمل بيشتر معلوم مي شود که آيه کريمه معنايي عام دارد و عفت در همه اعضا و اندام را شامل است. و اکنون طرق کنترل مثبت را به اختصار برمي شمريم:
1ـ پرهيز از فکر و ترسيم صحنه هاي محرک در ذهن و خيال.
عبداللّه بن سنان از امام صادق(ع) نقل مي کند که حضرت(ع) فرمود:
«انّ عيسي قال للحواريين: ... انّ موسي امرکم ان لا تزنوا و أنا آمرکم أن لا تحدّثوا انفسکم بالزنا فضلاً عن أن تزنوا فانّ من حدّث نفسه بالزنا کان کمن أوقد في بيت مزوّق فأفسد التزاويقَ الدّخان و ان لم يخرق البيت؛(6)
عيسي به اصحاب خود گفت: ... موسي به شما دستور داد که زنا نکنيد و من به شما دستور مي دهم که فکر زنا هم در سر نپرورانيد تا چه رسد به اينکه زنا کنيد زيرا کسي که خيال زنا کند مانند کسي است که در خانه اي نقش و نگار شده دود و آتش به پا کند. چنين کاري
گرچه خانه را نمي سوزاند ولي زينت و صفاي آن را مکدّر کرده و فاسد مي کند.»
2ـ دوري از نگاههاي مسموم و مناظر تحريک آميز.
قرآن کريم در دو آيه متوالي دستور به اغماض و نگهداري چشم از نگاه حرام و هوس آلود داده است. در آيه اول مي فرمايد: «قل للمؤمنين يغضّوا من أبصارهم و يحفظوا فروجهم ...؛
به مؤمنان بگو ديدشان ـ را از نامحرمان ـ فرو نشانند و نهانگاههاي خود را ـ از وقوع در حرام ـ نگه دارند. و در آيه بعدي مي فرمايد: «و قل للمؤمنات يغضضن من ابصارهنّ و يحفظن فروجهنّ ...؛
به زنان مؤمن بگو ـ چشمهايشان را فرو گيرند و نهانگاههاي خويش را محافظت کنند.»(7)
جالب اين است که در هر دو مورد خداوند متعال نخست دستور به مراقبت از نگاه محرک و عفت چشم مي دهد و آنگاه به حفاظت از عورت فرمان داده است.
رسول اکرم(ص) مي فرمايند: «النّظرة سهم مسموم من سهام ابليس فمن ترکها خوفا من اللّه اعطاه اللّه ايمانا يجد حلاوته في قلبه؛
نگاه هوس آلود ـ تيري است مسموم از تيرهاي شيطان. هر کس آن را به جهت خوف الهي ترک کند، خداوند ايماني به او مي بخشد که حلاوت آن را در قلب خود احساس مي کند.»(8)
3ـ گوش ندادن به آوازها و موسيقيهاي تحريک کننده و مبتذل.
در حديثي از حضرت صادق(ع) آمده است: «إنّ رجلا سأله عن سماع الغناء، فنهي عنه و تلا قول اللّه عزّ و جلّ: «انّ السّمع و البصر و الفؤاد کلّ اولئک کان عنه مسؤولاً» و قال يسأل السّمع عمّا سمع و الفؤاد عمّا عقد و البصر عمّا ابصر؛
مردي از آن حضرت در باره شنيدن آواز محرک پرسيد. حضرت از آن نهي کرده و اين آيه را خواندند: «به يقين گوش و چشم و دل هر يک مورد سؤال خواهند بود»(9) و فرمود: گوش از آنچه شنيده و قلب از آنچه بدان دل بسته و چشم از آنچه ديده است مسؤول بوده و بازخواست خواهند شد.»(10)
4ـ اجتناب شديد از گفتگوهاي دوستانه و نشستهاي غفلت زا و معاشرت با دوستان ناباب و گوش سپردن به سخنان تحريک آميز.
از حضرت امام باقر(ع) اين گونه روايت شده است: «من اصغي إلي ناطق فقد عبده، فإن کان النّاطق يؤذي عن اللّه عزّ و جلّ فقد عبد اللّه و ان کان يؤذي عن الشّيطان فقد عبد الشيطان؛
هر کس به سخن گوينده اي گوش فرا دهد او را بندگي کرده است، پس اگر ناطق از خدا بگويد شنونده، خداوند را بنده شده و اگر از شيطان و سخنان شيطاني بر زبانش جاري کند قطعا بندگي شيطان کرده است.»(11)
5ـ اعتدال در خوردن. بي ترديد پرخوري و بي نظمي در خوردن در ذخيره سازي و انباشتن موادي که نيازمند تفريغ باشد مؤثر است، ولي در صورت اعتدال و کم خوري سهم ناچيزي از آن صرف تهيه آن مواد مي شود.
در حديثي که قبلاً از پيامبر گرامي(ص) نقل کرديم، آن حضرت پس از آنکه جوانان را به ازدواج ترغيب مي کنند مي فرمايند: «و من لم يستطع فليصم، فإنّ الصّوم به وِجاء؛
هر کس قدرت بر ازدواج ندارد و روزه بگيرد يقينا روزه نيروي غريزه او را تضعيف مي کند.»(12)
6ـ اشتغال، ورزش و سرگرميهاي مفيد. زيرا با وجود فراغت، هم مواد غذايي در تقويت غريزه به مصرف مي رسد و هم فکر و خيال مصروف چاره سازي در تفريغ آن مي شود. و لذا در روايات بر اشتغال و کار و پرهيز از فراغت تأکيد بسيار شده است.
حضرت امام صادق(ع) در حديث پردامنه «مفضّل» مي فرمايند: «... و هکذا الانسان لو خلا من الشّغل لخرج من الأشر و العبث و البطر الي ما يعظم ضرره عليه و علي من قرب منه ...؛
و همين گونه انسان اگر بي کار و فارغ باشد، به بيهودگي و سرمستي دچار مي شود و بر اثر آن به مسايلي مبتلا مي شود که زيان آن هم بر خود و هم بر نزديکان او سنگيني خواهد کرد ...»(13)
7ـ تلاوت قرآن. بي شک انس با قرآن، تلاوت، تدبر و تفکر در مضامين آن، خود شفاي هر دردي است که به سرعت کار هر پريشاني را رو به سامان مي برد و زخمهاي پنهان را التيام مي دهد، و همتها را تا آسمانها بالا مي برد و بشر را از فرو رفتن در عالم حيوانات را نجات مي بخشد.
امير مؤمنان(ع) مي فرمايند: «و تعلّموا القرآن فانه ربيع القلوب و استشفوا بنوره فانّه شفاء الصّدور و احسنوا تلاوته فأنّه انفع القصص ...؛
چند توصيه ديگر
1. هيچ گناهي را كوچك نشماريد.
2. در ابتداي روز با خداي متعال شرط كنيد كه گناه نكنيد.
3. در طول روز مراقب اعمال و رفتار خود باشيد.
4. در پايان روز از خويش حساب بكشيد. اگر از عملكرد خويش راضي بوديد، خداي را شكر گوييد و در صورتي كه راضي نبوديد، بر خويش سخت بگيريد.
5. خود را همواره در محضر خداي بزرگ ببينيد، او بر شراشر وجود شما اشراف دارد و از ظاهر و باطن شما آگاه است.
6. با دعا و نيايش از خداوند متعال استعانت و استمداد بجوييد، زيرا كه خود فرمود: اگر فضل و رحمت خدا بر شما نبود هيچ كدام به فضيلت و تزكيه روي نمي آورديد.
7. اعمال و عادات نيكو را جايگزين رفتار ناپسند نماييد; مانند شركت دائمي در نماز جماعت، نماز شب، زيارت اهل قبور و دعا. قرآن كريم مي فرمايد: خوبي ها سرانجام ميدان را بر بدي ها تنگ خواهد كرد و آنها را از بين خواهد برد.
8. مطالعه پيرامون زندگي پارسايان و زاهدان و مطالعه كتب اخلاقي را فراموش نكنيد.
كتب زير سفارش مى‏شود:
1- نردبان آسمان (دروس اخلاق حضرت آيت الله بهاءالدينى)، تدوين و ويرايش: اكبر اسدى
2- سلوك معنوى، تدوين و ويرايش: آقاى اكبر اسدى
3- خودشناسى براى خودسازى، محمد تقى مصباح يزدى
معناى مطالعه اين كتب عمل كردن به آن از آغاز تا پايان نيست بلكه براى عمل به دستورالعمل‏هاى اخلاقى ترتيبى لازم است كه بايد با علماى بزرگ اخلاق يا همين نهاد نمايندگى مشورت شود.